FAS COĞRAFYASI
Fas Krallığı, Kuzey Afrika'da yer alan, hem Atlas Okyanusu'na hem de Akdeniz'e kıyısı olan bir ülkedir. Coğrafyası, çeşitli iklim tipleri, dağlar, çöller ve verimli ovalardan oluşan zengin ve çeşitlidir.
Genel Bakış
- Konum: Kuzey Afrika
- Koordinatlar: 32°00′ Kuzey, 5°00′ Batı
- Yüzölçümü: 446.550 km² (Batı Sahra dahil 710.850 km²)
- Sınırları:
- Cezayir: 1.559 km
- Batı Sahra: Sınır tartışmalı
- İspanya (deniz sınırı): Cebelitarık Boğazı aracılığıyla
- Kıyı Şeridi: 1.835 km
- En Yüksek Nokta: Cebel Tubkal (4.167 m)
- En Alçak Nokta: Sebkha Tah (Deniz seviyesinin altında)
- Doğal Kaynaklar: Fosfat, demir cevheri, manganez, kurşun, çinko, balık, tuz
Fiziksel Coğrafya
Fas'ın coğrafyası dört ana bölgeye ayrılabilir:
-
Rif Dağları: Kuzeyde, Akdeniz kıyısı boyunca uzanan dağlık bölgedir. Genellikle engebeli ve ormanlıktır. Rif Dağları, İber Yarımadası'na yakınlığı nedeniyle stratejik bir öneme sahiptir.
-
Atlas Dağları: Ülkenin omurgasını oluşturur ve üç ana kola ayrılır:
- Orta Atlas: En alçak ve en ormanlık kısımdır.
- Yüksek Atlas: En yüksek zirvelere sahip olup, kışın karla kaplıdır. Cebel Tubkal burada bulunur.
- Anti Atlas: Güneyde, daha kurak ve kayalık bir bölgedir.
-
Kuzeybatı Ovaları: Atlas Okyanusu kıyısı boyunca uzanan verimli ovalardır. Tarım için elverişlidir ve ülkenin en yoğun nüfuslu bölgelerindendir.
-
Sahra Çölü: Ülkenin güneyini kaplayan büyük bir çöl bölgesidir. Sahra Çölü'nün Fas kısmı, kum tepeleri, kayalık platolar ve vahalardan oluşur.
İklim
Fas'ta Akdeniz iklimi, Atlas Okyanusu iklimi ve çöl iklimi olmak üzere çeşitli iklim tipleri görülür:
- Akdeniz İklimi: Kuzey kıyı bölgelerinde görülür. Yazları sıcak ve kurak, kışları ılıman ve yağışlıdır.
- Atlas Okyanusu İklimi: Kıyı şeridinde etkilidir. Daha ılıman bir iklime sahiptir. Yazları serin, kışları ılımandır.
- Çöl İklimi: Güneydoğuda, Sahra Çölü'ne yakın bölgelerde görülür. Sıcak ve kurak bir iklimdir. Gündüzleri aşırı sıcak, geceleri ise soğuktur.
Hidrografi
Fas'ta birçok önemli nehir bulunmaktadır. En önemlileri şunlardır:
- Sebou Nehri: Ülkenin en uzun nehridir ve verimli ovalardan geçer.
- Oum Er-Rbia Nehri: Atlas Dağları'ndan doğar ve Atlantik Okyanusu'na dökülür.
- Draa Nehri: Sahra'ya doğru akan ve zaman zaman kuruyan bir nehirdir.
Fas'ta birçok baraj ve yapay göl de bulunmaktadır. Bunlar, sulama, enerji üretimi ve içme suyu temini için kullanılır.
Çevre
Fas'ın çevresel sorunları arasında şunlar yer alır:
- Çölleşme: Özellikle Sahra Çölü'ne yakın bölgelerde toprağın verimliliğini kaybetmesi.
- Su Kıtlığı: Nüfus artışı ve iklim değişikliği nedeniyle su kaynaklarının azalması.
- Ormanların Tahribi: Aşırı otlatma ve orman yangınları nedeniyle orman alanlarının azalması.
- Kirlilik: Özellikle büyük şehirlerde hava ve su kirliliği.
Fas hükümeti, bu sorunlarla mücadele etmek için çeşitli önlemler almaktadır. Bunlar arasında ağaçlandırma projeleri, su tasarrufu programları ve kirliliği önleme çalışmaları yer almaktadır.
Bölgesel Farklılıklar
Fas coğrafyası, bölgesel olarak büyük farklılıklar gösterir. Bu farklılıklar, iklim, bitki örtüsü, tarım ve yaşam tarzı üzerinde önemli etkilere sahiptir. Örneğin:
- Kuzeydeki kıyı bölgeleri, turizm ve balıkçılık için önemlidir.
- Atlas Dağları, su kaynakları ve kış sporları için önemlidir.
- Güneydeki çöl bölgeleri, geleneksel göçebe yaşam tarzı ve turizm için önemlidir.
Kaynaklar
Bu makale, Fas coğrafyası hakkında genel bir bakış sunmaktadır. Daha detaylı bilgi için yukarıdaki kaynaklara başvurabilirsiniz. Ayrıca, Fas'taki şehirler ve Fas'ın iklimi gibi konuları da ayrıca araştırabilirsiniz.